Odpowiadamy na liczne pytania dotyczące ustawodawstwa o beneficjentcie rzeczywistym tzw. UBO. Czym dokładnie jest beneficjent rzeczywisty (UBO)? Czy ujawnienie beneficjenta rzeczywistego (UBO) jest obowiązkowe dla Twojej firmy? Jak przeprowadzają Państwo kontrolę klienta i jak mogą Państwo zapobiec nałożeniu grzywny przez organy nadzorcze?
Coraz częściej oczekuje się, że firmy będą wiedziały, z kim prowadzą interesy. Służy to zapobieganiu prowadzeniu interesów z osobami czy podmiotami działającymi w złej wierze. Wszelkie instytucje, które wchodzą w zakres Ustawy o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu, muszą obowiązkowo zidentyfikować tożsamość UBO (beneficjenta rzeczywistego) swoich stosunków biznesowych. Prawodawstwo jest jednak złożone, a grzywny są wysokie.
Beneficjent rzeczywisty w polskim prawodawstwie
W polskim prawie zagadnienie beneficjenta rzeczywistego uregulowane jest w art. 2 ust. 2 pkt 1) ustawy z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Według przytoczonej ustawy beneficjent rzeczywisty to osoba fizyczna lub osoby fizyczne, które sprawują bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad Wnioskodawcą poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez Wnioskodawcę, w tym np. Wnioskodawca, nad którą nie sprawuje kontroli żaden podmiot trzeci albo osoba fizyczna sprawująca faktyczną kontrolę nad Wnioskodawcą.
Przykładowo, beneficjentem rzeczywistym może być:
osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą;
wspólnicy spółek osobowych;
osoba fizyczna będącą udziałowcem lub akcjonariuszem klienta, której przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej;
osoba fizyczna dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym klienta, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu;
osoba fizyczna sprawującą kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25% ogólnej liczby udziałów lub akcji klienta, lub łącznie dysponującą więcej niż 25% ogólnej liczby głosów w organie klienta;
osoba fizyczna sprawującą kontrolę nad klientem;
osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze.
Pełną wykładnie definicji beneficjenta rzeczywistego można znaleźć w art. 2 ust. 2 pkt 1) ustawy z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Uzasadnienie dla ustawodawstwa UBO
Przeciwdziałanie oszustwom, w szczególności oszustwom społecznym i podatkowym, było w ostatnich kilku latach punktem centralnym prac legislacyjnych. Oszustwa na dużą skalę są zazwyczaj związane z niewłaściwym wykorzystaniem przedsiębiorstw i struktur handlowych.
60 % wszystkich niewłaściwie wykorzystywanych podmiotów jest zamieszanych w przestępstwa finansowe i gospodarcze;
75% znanych organizacji przestępczych wykorzystuje struktury handlowe do maskowania swojej działalności.
Poważne, zorganizowane nadużycia finansowe są często ukrywane w międzynarodowym przedsiębiorstwie, co ma na celu uniknięcie identyfikacji przestępców i ich sieci podejrzanych firm. Oszustwa, takie wykorzystują łatwość założenia spółek offshore czy innych rajów podatkowych. Śledczy często znajdują “firmy-duchy”, gdy zagłębiają się w oszustwa związane z bankructwem czy oszustwa związane z podatkiem VAT. Fikcyjne adresy, skrzynki pocztowe lub zarejestrowane spółki w domach prywatnych osób, które nie mają pojęcia o procederze, są częstymi znaleziskami. Przedsiębiorstwa o niejasnym celu lub przedsiębiorstwa nie składające rocznych sprawozdań finansowych również nie są zazwyczaj dobrym znakiem.Tego rodzaju praktyki doprowadziły do powstania przepisów dotyczących UBO.
Czym jest UBO?
Skrót UBO oznacza Ultimate Beneficial Owner, czyli osobę lub podmiot, który jest ostatecznym beneficjentem firmy. Niektóre organizacje finansowe, w tym banki, kantory wymiany walut i ubezpieczyciele, podlegają obowiązkowemu ujawnieniu beneficjenta rzeczywistego, jeżeli prowadzą interesy z którąkolwiek ze stron. Podstawową przyczyną tego przepisu jest uniemożliwienie działań osobom fizycznym o złej woli, takich jak pranie brudnych pieniędzy lub finansowanie terroryzmu lub ukrywania się za firmą, fundacją lub innym podmiotem prawnym.
Ostatecznym beneficjentem osoby prawnej jest osoba fizyczna, która:
posiada co najmniej 25% udziału w kapitale osoby prawnej;
lub
może wykonywać co najmniej 25% praw głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy.
lub
jest beneficjentem co najmniej 25% kapitału osoby prawnej.
Zgłaszanie transakcji nietypowych
W celu przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu trzydzieści państw utworzyło w 1989 r. grupę roboczą ds przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Ta międzynarodowa organizacja określa i tworzy zalecenia dla państw członkowskich, często oceniając środki stosowane przez państwa członkowskie.
Skala ekonomiczna prania brudnych pieniędzy i finansowania terroryzmu
Według MFW (Międzynarodowego Funduszu Walutowego) transakcje związane z praniem brudnych pieniędzy i finansowaniem terroryzmu wynoszą od 400 do 1 000 mld euro. Stanowi to od 2,5 do 5 procent światowego PKB.
Czy badanie przesiewowe beneficjenta rzeczywistego jest obowiązkowe dla mojej firmy?
Kontrola beneficjenta rzeczywistego jest obowiązkowa dla organizacji podlegających ustawie o praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu (zapobieganie). Dotyczy to banków, firm leasingowych i ubezpieczycieli, prawników, notariuszy, agentów nieruchomości, kantorów wymiany walut, instytucji inwestycyjnych, księgowych, audytorów przedsiębiorstw, handlarzy diamentami, firm ochroniarskich czy kasyn.
office@kancelariajablonscy.pl
+22 299 45 65